Биопсия дегеніміз не және оның маңыздылығы

Биопсия - бұл микроскопты қолдану арқылы тірі гистологиялық, яғни операция кезінде алынған немесе диагностика үшін алынған ағзаларды немесе тіндерді микроскопиялық зерттеу. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы сарапшылар комитетінің статистикасы бойынша әрбір үшінші науқасқа дәрігер-патологоанатом қызметтері қажет. Әңгіме гистологиялық зерттеулер туралы болып отыр, сондықтан патологоанатом – дәрігердің жұмыс уақытының 75% – ын биопсия зерттеулері алады.

Гистологиялық зерттеу жүргізу қашан көрсетілген?

Диагностиканың бұл әдісі медицинаның барлық бөлімдерінде қолданылады. Ісіктерді зерттеу кезінде онкологияда бұл әдіс әсіресе құнды-ол ісіктің сипатын (қатерсіз немесе қатерлі), өсу жылдамдығын, емдеу әдісін таңдау ( операция, химиотерапия, сәулелік терапия), емдеу нәтижелілігін, болжау анықтауға мүмкіндік береді. Гистологиялық зерттеу міндетті түрде ісікке күдік болғанда, сондай-ақ ісік процесінің сатысын анықтау үшін тағайындалады. Оны ісікке қарсы ем тағайындау алдында және емдеу кезінде оның тиімділігін бақылау үшін (сондай — ақ қажет болған жағдайда-оны түзету) жүргізеді.

Онкологияда бұл әдіс өте маңызды, себебі ісіктің бар екенін растауға ғана емес, оның нақты нұсқасын анықтауға мүмкіндік береді, бірқатар жағдайларда, қосымша бояуларды қолдану кезінде, және емдеуді таңдауға әсер ететін нақты ісіктің жеке сипаттамалары.

Операциялық биопсиялар – ол, ота жасау кезінде алынатын  барлық органдар мен тіндер. Атап айтқанда құрт  тәрізді өсінділер, өтқалта, ампутацияланған аяқ-қолдар, кез келген жерде алынған кисталар, ісіктер, жатыр, ішек кесінділері немесе асқазанның бөліктері, жатыр түтіктері және аналық бездер және т.б. Операция кезінде ағзадан шығарылатын кез келген материал микроскопиялық ( гистологиялық) зерттеуге жатады.   Микроскопиялық зерттеулер ағзадағы барлық патологиялық үрдістерді анықтауға, ісіктің бар-жоғын анықтауға, операцияның сапасы мен толықтығын бағалауға, резекция жиегіндегі өзгерістерді анықтауға мүмкіндік береді. Осының бәрі аурудың болжамына және операциялық кезеңнен кейінгі науқасты жүргізу тактикасына әсер етеді.

Биопсия диагностикалық-диагнозды анықтау үшін алынған тіндер ( биоптаттар).  Бұл фиброгастроскопия немесе колоноскопия кезінде алынған өңештің, асқазанның, он екі елі ішектің, тоқ ішектің шырышты қабатының фрагменттері; терінің қандай да бір түзілімдерінің фрагменттері; үлкейген лимфа түйіндері; патологиялық процесті анықтау үшін жатыр мойнының биоптаттары; жатыр қуысынан алынған қырындылар, мидың стереоскопиялық биопсиялары және т.б. Қазіргі уақытта биоптатты кез келген органнан алуға болады.  Алынған қорытынды патологиялық процесті анықтауға және одан әрі емдеу тактикасын анықтауға мүмкіндік береді.

Зерттеу материалы арнайы әдіспен өңделеді және одан әрі әйнекке жұқа кесінділер жасайды.  Бұл әйнек гистологиялық препарат деп аталады.

Гистологиялық препараттар ұзақ сақталуы мүмкін, бұл арнайы жағдайларды қажет етпейді. Қажет болған жағдайда, олар кез келген сәтте қайта қаралуы мүмкін және заңды құжат болып табылады.

Оқып үйрену

Академик Николай Нилович Бурденко атындағы Ұлттық медициналық ғылыми-зерттеу нейрохирургия орталығында патологоанатом-дәрігерлер үшін біліктілікті арттыру циклы өтті.

Циклға қалалық патологоанатомиялық бюросының дәрігер-патологоанатом Сергеева Ирина Николаевна қатысты.

Цикл тақырыбы.

Нейропатоморфология бағдарламасы шеңберінде орталық нерв жүйесі ісіктерінің морфологиялық диагностикасы.

Курс жетекшісі.

Патоморфология бөлімінің аға ғылыми қызметкері, медицина ғылымдарының кандидаты Шишкина Людмила Валентиновна.

Курстың басты мақсаты.

Клиниканың нейрохирургиялық бөлімшелерінде операциялық-биопсиялық материалдармен жұмыс істейтін патологоанатом-дәрігерлердің біліктілігін арттыру. Ми және жұлын ісіктерінің иммуногистохимиялық диагностикасының қағидаларын тереңдетіп оқыту.

Мәскеу қ. академигі Н.Н.Бурденко атындағы нейрохирургия атындағы институтының тарихы 1932 жылдан басталған Ресейдің көне нейрохирургиялық клиникасы болып табылады. Қазіргі уақытта Н. Н. Бурденко атындағы нейрохирургия институты -перифериялық және орталық жүйке жүйесі аурулары бар науқастарға мамандандырылған көмек көрсететін әлемдегі ең ірі клиникалардың бірі. Институт құрылымына келесі клиникалық бөлімшелер кіреді: компьютерлік және магниттік-резонанстық томографиясы бар диагностикалық кешен; операциялық блок; балалар жасындағы 2 нейрохирургия бөлімшесі; 2 тамырлы нейрохирургия бөлімшесі.; 4 нейроонкологиялық бөлімше; нейротравматологиялық бөлімше; жұлын және омыртқа патологиясы бөлімшесі; реанимация және қарқынды терапия бөлімшесі. Нейрохирургия ғылыми-зерттеу институтында жоғары білікті мамандар мынадай салаларда ғылыми қызметті жүзеге асырады және диагностикалық және емдік медициналық көмек көрсетеді: нейроонкология, тамыр аурулары; педиатриялық нейрохирургия; бас сүйек-ми жарақаты; функционалдық нейрохирургия; перифериялық нервтер мен жұлын патологиясы; радиохирургия және радиология.

Академик  Н. Н. Бурденко атындағы  нейрохирургия ҒЗИ әртүрлі әдістердің (хирургиялық, эндоскопиялық, тамыр ішілік, стереотаксикалық және т.б.) көмегімен келесі ауруларды емдеуді жүзеге асырады: әртүрлі орналасқан ісіктер; бас және жұлын миының тамырлы аурулары; бас сүйек-ми жарақаттарының салдарлары; әртүрлі этиологиядағы гидроцефалиялар; жұлын жарықтары; бұлшық ет дистониясы; паркинсонизм; балалар церебральды параличі; эссенциальды тремор, гиперкинездер; үш жақты невралгия және т. б. басқа да бірқатар аурулар.

Нейрохирургия институтының құрылымы орталық және перифериялық жүйке жүйесінің кез келген аурулары бар науқастарды тексеру мен емдеу жүргізуге мүмкіндік береді.

Диагностикалық бөлім клиникалық, аспаптық және зертханалық диагностиканың заманауи әдістерін қамтиды.

Дәрігерлер мен орта медициналық буын мамандарының, оның ішінде патоморфологиялық зертхананың жұмысы институттың медициналық-математикалық зертханасының мамандары әзірлеген толық электрондық сырқатнаманы пайдалануды және жұмыс орындарын толық компьютерлендіруді жеңілдетеді.

Аспаптық диагностикалық кешеннің негізін арнайы бағдарламаларды қолдану арқылы орындалатын компьютерлік және магниттік-резонанстық томография құрайды. Нейровизуализация әдістерінің қолданылатын кешені құрылымдық және функционалдық өзгерістерді жоғары дәлдікпен анықтауға мүмкіндік береді. Қажет болған жағдайда диагностикалық кешенге ангиографиялық, ультрадыбыстық және түрлі электрофизиологиялық әдістер енгізіледі. Зертханалық және морфологиялық зерттеулердің кең спектрі жүргізіледі.

Операциялық блок нейрохирургия институтының “жүрегі” болып табылады. Он төрт операциялық зал, оның ішінде үш мамандандырылған рентгендік операциялық және бір шұғыл, күн сайын 30-ға дейін ота жасауға мүмкіндік береді. Арнайы желдету және ауаны кондиционерлеу жүйесі стерильділік пен жайлылықтың жоғары деңгейін қамтамасыз етеді. Институттың операциялық блогы мен негізгі қызметтері автономды энергиямен жабдықтау жүйесімен қамтамасыз етілген. Нерв жүйесіндегі барлық операцияларда микрохирургиялық әдіс қолданылады. Операциялық заманауи хирургиялық микроскоптармен және микроқұралдармен, жоғары жылдамдықты борлармен, ультрадыбыстық құрал-саймандармен және лазерлік техникамен жарақтандырылуы операциялық араласудың тиімділігін арттыру кезінде оның жарақаттануын барынша азайтуға мүмкіндік береді. “Үлкен” операциялардан басқа, нейрохирургия институтында барынша аз инвазивті нейрохирургиялық операциялар жасалады.

Біліктілікті арттыру курстарының бағдарламасында келесі бағыттар бойынша ең өзекті тақырыптар жарияланды:

“Бас және жұлын миының нейроэпителиалды ісіктерін диагностикалаудың негізгі қағидалары.

“Бас және жұлын миының менингосудиялық ісіктерін диагностикалаудың негізгі қағидалары»

“Ми және жұлын ісіктерін макроскопиялық сипаттау және кесу ережесі»

“Арнайы бояу және қосымша зерттеулер “.

“Бас және жұлын ісіктерінің иммуногистохимиялық диагностикасы».

Патоморфологиялық зерттеу ( гистология, биопсия) – дұрыс диагноз қою және емдеудің оңтайлы тактикасын анықтаудың маңызды құрамдас бөлігі болып табылады. Биопсиялық материал дәстүрлі ісікті жою кезінде де, стереотаксиялық биопсия кезінде де алынуы мүмкін. Материал арнайы дайындықтан және бояудан кейін зертханада, сондай-ақ әртүрлі дифференциалды антигендердің экспрессиясын, транскрипциялық факторларды, жасушалық циклді реттеуіштерді зерттеуге негізделген иммуногистохимиялық (ИГХ) әдістерді қолдана отырып зерттеледі. ИГХ-зерттеу ісіктің фенотипін жоғары дәлдікпен анықтауға ғана емес, сонымен қатар оның биологиялық белсенділігін (қатерлі ісігін) сипаттауға, көптеген жағдайларда одан әрі емдеудің тиімділігін болжауға мүмкіндік береді (бірінші кезекте, химиотерапияға сезімталдық).

Біліктілікті арттыру курстарына дәрістер, шыны препараттарын егжей-тегжейлі талдау , слайд-семинар форматында диагносФтикалық күрделі және сирек кездесетін жағдайларды практикалық талдау кірді.

Сонымен қатар тыңдаушылар институттың патологоанатомиялық бөлімінің жұмысымен танысты.

Оқыту бағдарламасы бойынша бас және жұлын миы ісіктерінің қазіргі заманғы жіктелуі, морфологиялық диагностиканың принциптері мен стандарттары алынды, гистологиялық техник саласындағы заманауи жетістіктер көрсетілді, патологиялық анатомия және орталық жүйке жүйесінің ісіктерін диагностикалау саласындағы әртүрлі елдердің мамандары арасында шығармашылық байланыстарды қалыптастыру және тәжірибе алмасу үшін платформалар жасалды.